Advent 2008

Meditatief moment
Assen FM 14 december 2008
3e Adventszondag 2008

Beste luisteraars,

‘Blij vooruitzicht’ :
dat is een sleuteluitdrukking in de tijd van Advent.

Blij vooruitzicht: je weet dat er iets moois in aantocht is,
en daar verheug je je geweldig op.
Zoals een kind zich verheugt op de stapel cadeaus
die hij op z’n aanstaande verjaardag gaat krijgen.
Zoals mensen uitkijken naar het moment
dat hun kind, broer, zus, of geliefde
veilig en wel terugkeert van een gevaarlijke buitenlandse missie…
Zo is ‘blij vooruitzien’ een sleutelwoord wat bij Advent past.

Deze uitdrukking komt in de klassiek-katholieke liturgie
van de Derde Adventszondag naar voren
bij het openingslied, de Introïtus,
met een verwijzing naar de bekende oproep uit
Paulus brief aan de christenen in Filippi, hoofdstuk 4:

«Laat de Heer uw vreugde blijven;
ik zeg u nogmaals: wees altijd verheugd.
Laat iedereen u kennen als vriendelijke mensen.
De Heer is nabij.
Wees over niets bezorgd,
maar vraag God wat u nodig hebt en dank hem in al uw gebeden.»

Blij vooruitzicht, omdat de Heer nabij is…!
Niet een oproep om altijd met een geforceerde lach
op je gezicht rond te lopen,
wel een aansporing om je leven en je toekomstverwachting
continue te laten bepalen door
het vertrouwen dat de Heer Jezus Christus
zich voorbereidt op zijn komst.

Mensen die leven in de verwachting
van de komst van Jezus Christus,
of nog liever: die leven in de hoop op zijn spoedige terugkomst,
mogen en kunnen hun blijdschap heel concreet
tot uitdrukking brengen.
De aansporing om altijd blij te zijn
gaat samen met de uitnodiging om
die blijdschap zichtbaar te laten worden in de omgeving.
Nogmaals: niet door een geforceerde smile,
en ook niet door te preken of te evangeliseren.
Nee, het mag allemaal veel gewoner zijn:
Jóuw blijdschap mag je delen,
door gewoon een vriendelijk mens te zijn.
In de vertaling van 1951 stond het zo:

«Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend».

Wat wordt er precies bedoeld met die ‘vriendelijkheid’?
Het gaat om een manier van omgaan met anderen
waardoor ruimte wordt gelaten, en ruimte wordt geschapen.
We leven in een tijd, waarin assertief zijn
en voor jezelf opkomen de grootste prioriteit hebben.
Natuurlijk hoef je niet over jezelf heen te laten lopen,
en natuurlijk mag je best voor jezelf opkomen.
Maar als dat ingegeven wordt door een cynisch egoïsme,
en de liefde gaat erbij ontbreken,
dan worden relaties tot een slagveld,
en dan telt in de omgang tussen collega’s, vrienden en geliefden
maar één ding: ik moet winnen, ik moet als de beste uit de bus komen.

Wie leeft met het blije vooruitzicht
op de komst van Jezus Christus
weet dat alles al gewonnen is!
Zijn of haar vriendelijkheid brengt zijn omgeving
tot de verbaasde vraag:
Wat heeft hij of zij wat wij niet hebben?
Hoe kan het dat je zoveel ruimte geeft, zoveel ruimte laat?
Hoe kan het dat je met zoveel mildheid naar je medemensen kijkt?
Hoe is het mogelijk dat je wel kritisch kunt zijn,
en toch geen veroordeling over je medemensen uitspreekt?

Het antwoord op deze verbaasde vraag is eigenlijk heel gemakkelijk.
Omdat je de Heer Jezus Christus hebt leren kennen,
en omdat je weet dat Hij nabij is,
dat Hij bezig is terug te komen.

Advent is de voorbereiding op Kerst.
Dwars door al het commerciele Kerstlawaai heen
hoor je af en toe nog vaag
de stem van het verlangen naar vrede.
Bij vrede wordt dan gedacht aan vrede op wereldschaal:
Een eind aan oorlog en terreur.
Je voelt je soms zo machteloos als je bedenkt
dat je als klein mensenkind zo weinig kunt doen,
om die vrede dichterbij te brengen...
Onbegonnen werk.
We wachten al zo lang…!

Maar misschien is het de moeite waard om
in het licht van Paulus Adventsoproep
op je eigen kleine vierkante meter
gewoon die vriendelijkheid te laten zien
die hoort bij mensen met een blij toekomstperspectief.

De Heer is nabij!
Alles is al gewonnen!
Maak ruimte voor de mensen die je op je levensweg tegenkomt.
Laat maar zien dat werken aan vrede
niet moeilijk hoeft te zijn,
als je Jezus Christus hebt leren kennen…!
En als je met de apostel Paulus
de overtuiging deelt:

“dat Hij die dit goede werk bij u begonnen is,
het ook zal voltooien op de dag van Christus Jezus.”

(zie de brief aan Filippi, hoofdstuk 1)

Moet je eens zien wat er gaat gebeuren,
wanneer gelovige mensen gewoon gelovig zijn!

Pro Bono

Spanningsvol, dramatisch en conflictueus

In de inleiding van C.van der Koois boek ALS IN EEN SPIEGEL. GOD KENNEN VOLGENS CALVIJN EN BARTH, EEN TWEELUIK (4e druk. Kok - Kampen) kwam ik de volgende passage tegen over de mogelijkheid van het 'kennen van God':

«Als God gekend wordt, vindt dit plaats binnen een geschonden wereld en valt dit ten deel aan mensen die overhoop liggen met zichzelf en hun wereld. God kennen is geen zaak van rustige beschouwing of sereniteit, maar wijst juist op een confrontatie, een uitnodiging zich te laten bepalen door een toezegging, in te gaan op een appèl en dat temidden van een bestaan waar geweten wordt van leegte en de vlucht voor de leegte. Anders gezegd, het begrip godskennis is soteriologisch geladen en verwijst niet zonder reden naar de eschatologie.»

In dit citaat ligt in zekere zin heel de houding besloten waarmee Van der Kooi in een prima leesbaar, maar toch ook wel behoorlijk diepgravend boek, fundamentele elementen uit de theologische concepten van Johannes Calvijn en Karl Barth naast elkaar zet. Náást, niet tegenover elkaar! Terecht!

Ik ben onder de indruk. Het mooiste van het boek vind ik nog dat Van der Kooi telkens kritisch aandacht vraagt voor de theologiehistorische factoren die hebben meegewerkt aan een bepaalde beeldvorming en dubieuze stereopypering van de gereformeerde theologie. Hij doet dat door enerzijds heel dicht bij de bestudeerde theologische teksten te blijven, en anderzijds de besproken theologen nadrukkelijk te plaatsen en te laten staan in hun tijd. Het zal menigeen verbazen dat niet alleen de problematisering van de het bijbels openbaringsbegrip nog maar heel jong is, maar ook dat de idee van Godsopenbaring als zodanig in de tijd van de Reformatie in het geheel nog geen expliciet geformuleerd thema van de theologie was.

Ook dit was Hölderlin

M. G.

Herr! was bist du, was Menschenkinder?
Jehova du, wir schwache Sünder,
Und Engel sinds die, Herr, dir dienen,
Wo ewger Lohn, wo Seeligkeiten krönen.

Wir aber sind es, die gefallen,
Die sträflich deiner Güte Straalen
In Grim verwandelt, Heil verscherzet,
Durch das der Hölle Todt nicht schmerzet.

Und doch o Herr! erlaubst du Sündern,
Dein Heil zu sehn, wie Väter Kindern,
Ertheilst du deine Himmelsgaben,
Die uns, nach Gnade dürstend, laben.

Rufft dein Kind Abba, rufft es Vater,
So bist du Helffer, du Berather,
Wann Todt und Hölle tobend krachen,
So eilst als Vater du zu wachen.

Hölderlin, StA, Band 1, Seite 2.

Belangrijke boodschap

De uitdaging om van tijd tot tijd een nieuwe taal te leren bracht mij eerder dit najaar bij het Italiaans. Toegegeven, dat was dit keer een beetje de weg van de minste weerstand, want Italiaans is een taal die heel dicht bij het Latijn staat, een taal die er bij mij van 1972 - 1982 om zo te zeggen ingeramd is.

Intussen was het aardige zelfstudieboekje Italiaans zonder moeite voor mij vervolgens de aanleiding om mij opnieuw te verdiepen in de Latijnse syntaxis, met wat relevante uitstapjes naar de morfologie van het werkwoord. Eén van de neveneffecten van deze nuttige vrijetijdsbesteding is dat mijn respect voor contemporaine gymnasiasten een nieuw impuls heeft gekregen. En dan te bedenken dat het Latijn eigenlijk alleen nog in min of meer actuele setting als 'levende taal' gebezigd wordt in de merkwaardige maar ongemeen boeiende wereld van het Vaticaan...

Een ander neveneffect is de ontdekking van ogenschijnlijk kleine dingen, die zeer veel inspiratie opleveren voor intensief voortgezet denkwerk. Neem nu de herkomst van het woord 'relatie'. Deze veelgebezigde term, in onze postmoderne tijd van overwegend egocentrische connotaties voorzien, komt van het Latijnse werkwoord 'referre' dat de betekenis heeft van 'terugbrengen' of 'berichten'. Een relatie slaat dus ten diepste op 'een boodschap hebben aan'... Think about it!

Belangrijk gedicht

Vandaag kreeg ik van vrienden een link naar bijgaand gedicht. Ik had het nog nooit eerder gezien. Wat vind ik dit mooi!

De steppe zal bloeien
Geschreven door Oosterhuis, Huub
24 07 2005

De steppe zal bloeien.
De steppe zal lachen en juichen.
De rotsen die staan
vanaf de dagen der schepping,
staan vol water, maar dicht,
de rotsen gaan open.
Het water zal stromen,
het water zal tintelen, stralen,
dorstigen komen en drinken,
de steppe zal drinken.
De steppe zal bloeien.
De steppe zal lachen en juichen.


De ballingen keren.
Zij keren met blinkende schoven.
Die gingen in rouw
tot aan de einde der aarde,
één voor één, en voorgoed,
die keren in stoeten.
Als beken vol water,
als beken vol toesnellend water,
schietend omlaag van de bergen,
als lachen en juichen.
Die zaaiden in tranen,
die keren met lachen en juichen.


De dode zal leven.
De dode zal horen: nu leven.
Ten einde gegaan
en onder stenen bedolven:
dode, dode, sta op,
het licht van de morgen.
Een hand zal ons wenken,
een stem zal ons roepen: Ik open
hemel en aarde en afgrond
en wij zullen horen
en wij zullen opstaan
en lachen en juichen en leven.

Belangrijke expositie

Op 24 oktober a.s. vindt de opening plaats van een expositie van werk van beeldend kunstenares Adriëtte Blok. De expositie duurt tot 15 januari 2009 en krijgt een plek in het gebouw van het Nederlands Dagblad. Meer informatie is te vinden op de site van het ND. Een bezoek aan de expositie is absoluut aan te bevelen. Eerder dit jaar maakte ik op deze Blogspot al een paar keer melding van mijn grote bewondering voor het werk van deze opmerkelijke kunstenares, naar aanleiding van wat ik vond op haar website. Deze bewondering geldt de diepgang, de fijnzinnige manier waarop Blok trouw blijft aan gekozen thema´s, maar ook de veelzijdigheid in de hantering van materialen en technieken. >> ARCHIEF